Door Grant Soosalu (M.App.Sc., B.Sc. (Hons), Grad. Dip. Psych, INLPTA Master Practitioner), en Marvin Oka (INLPTA Raad van Bestuur en INLPTA Master Trainer), vertaald en bewerkt voor Nederland door Wilbert Molenaar (IANLP Master NLP Trainer en mBIT Trainer).
Een nieuwe context voor NLP
Zoals Richard Bandler al zo prachtig uitdrukte al die jaren geleden, “NLP is een houding en methodiek die een spoor van technieken achterlaat”. De houding is er een van nieuwsgierigheid die een dorst naar generatieve creativiteit belichaamt. En de methode omvat de toepassing van de tools en mindset van gedragsmodellering op het domein van ‘de structuur van menselijke excellentie en menselijke subjectieve ervaring’. Een geweldige huwelijk dat een ontelbare hoeveelheid aan NLP technieken en modellen heeft voort gebracht die de hele wereld tot op vandaag blijft boeien.
En als we terugkijken, zien we dat de wereld van de wetenschap en kennis een lange, lange weg heeft afgelegd sinds die eerste dagen in het begin van de jaren ’70 toen Richard, John en een kern van avonturiers de relatief onontgonnen wateren gingen ontdekken van wat uiteindelijk NLP werd. Met de komst van krachtige en goedkope computers en elektronica, en gedreven door de exponentiële versnelling van de groei van de wetenschappelijke kennis, hebben we nu loepzuivere beelden en scan apparaten die in de hersenen van een persoon kunnen kijken en grafische weergaven van de neurale activiteit en processen kunnen maken. Talrijke medische, biologische, psychologische en technische vooruitgang zijn ontwikkeld en hebben onze kennis verdiept van hoe onze hersenen, organen en biochemie werken.
En de betekenis voor NLP is diepgaand.
We zullen hopelijk altijd blijven leren en blijven ontdekken om ons begrip van het menselijk proces verder te ontwikkelen, maar we hebben nu cruciale onderscheidingen en ongelooflijke inzichten die voorheen niet beschikbaar waren aan het begin van de jaren 70-tig. En dit verandert niet alleen ons begrip van NLP, maar opent ook de geheel nieuwe mogelijkheden voor een nieuwe reeks van
technieken en modellen.
Een moderne benadering van gedrags-modellering
In de afgelopen 3 jaar, in de pioniersgeest van het begin van NLP, zijn Grant Soosalu en Marvin Oka met een moderne benadering van gedragsmodellering op basis van de nieuwste inzichten in de neurowetenschappen begonnen. Met een gepassioneerd gevoel van nieuwsgierigheid, zijn ze begonnen, om met behulp van de meest recente wetenschappelijke ontwikkelingen in de neurowetenschappen, hun gedragsmodellerings onderzoek te laten informeren in nieuwe gebieden die oorspronkelijk werden verborgen voor de epistemologie van de eerdere NLP ontwikkeling. Wat zij hebben ontdekt is werkelijk verbluffend en heeft een feest van nieuwe en krachtige onderscheidingen gegeven die aanzienlijke vooruitgang biedt aan van wat er mogelijk is met NLP. In dit huidige artikel, laten we je kennismaken met die eerste set van ‘baanbrekende’ bevindingen en onderscheidingen die zij onlangs hebben gepubliceerd in hun boek ‘mBraining –Using your Multiple brains to do cool stuff’.
We hebben niet slechts 1 brein!
In de afgelopen tien jaar of zo, hebben Neuroscience wetenschappers een reeks van verbazingwekkende feiten ontdekt … we hebben complexe en functionele neurale netwerken in zowel ons hoofd, ons hart als onze darmen. Deze worden respectievelijk de cephalic, de cardiac en enteric zenuwstelsels genoemd, en wetenschap heeft aangetoond dat ze alle kenmerken van een ‘brein’ vertonen. Net als de hersenen in ons hoofd, hebben zij de volgende kenmerken:
- Grote aantallen neuronen en ganglia, waaronder sensorische neuronen en motorneuronen
- Neurale cellen met inter-neuronen; neuronen die zich op complexe manieren met andere neuronen opnieuw verbinden
- Steuncellen en onderdelen zoals gliacellen, astrocyten, eiwitten, etc.
- Functionele eigenschappen: het waarnemen / opnemen van informatie, het verwerken van informatie, geheugen opslag en toegang, neurale plasticiteit en adaptiviteit (dat wil zeggen het vermogen om te ‘leren’)
- In staat om complexe reflexen te begeleiden via een intrinsieke zenuwstelsel (dat wil zeggen dat het niet de hoofd hersenen nodig heeft om het proces rechtstreeks te dirigeren, het functioneert zelfs in de volledige afwezigheid van de hoofd hersenen)
- Een chemische opslagplaats van neurotransmitters (neurotransmitters die gevonden worden in de hersenen, zijn ook gevonden in de darm en hart hersenen)
Deze complexe neurale netwerken laten verbazingwekkende niveaus van functionele intelligentie zien en er is een groeiend aantal aanwijzingen dat deze “hersenen” diep betrokken zijn bij de controle en behandeling van talrijke functies en kerngedragscompetenties.
Hoe kan dit?
Het hart en de darm hersenen zijn “primal” in evolutionaire zin alsook in een ontwikkelings zin. De darm hersenen bijvoorbeeld zijn geëvolueerd lang voor de hoofd hersenen, en kan worden gevonden in organismen zoals zeeslakken, zeekomkommers en ongewervelde helminthes (een soort van parasitaire worm). Zeekomkommers zijn stekelhuidigen, een deel van de chordate phylum, en hebben een zeer geavanceerde enterisch zenuwstelsel.
Als je hier even over nadenkt, klopt dat ook wel. Toen het leven zich ontwikkelde op onze fantastische planeet, waren de eerste organismen eencellige en vervolgens meercellige wezens die rond dreven in de oceaan, op zoek naar voedsel en weg van de gevarenzone. Terwijl zij meer complexiteit ontwikkelden hadden ze ook een neuraal netwerk nodig – een intelligentie systeem – om de vereiste informatie te verwerken:
a) het verkrijgen, verteren en assimileren van voedsel,
b) bewust zijn voor gevaar en veiligheid, en
c) mee bewegen binnen hun aangepast omgeving.
Dit zenuwstelsel, in organismen zoals zeekomkommers, is in feite een buis ontworpen voor voeding en replicatie, en uiteindelijk uitgegroeid tot de enterische hersenen in hogere organismen. Het dateert de hoofd hersenen en het centrale zenuwstelsel.
Fascinerend genoeg, weerspiegelt de ontwikkeling van onze eigen hersenen de evolutionaire sequentie. Als de foetus begint te groeien, vormen cellen zich in wat uiteindelijk de verschillende hersenen zal worden. Eerst vormt zich een neurale plaat die zich dan rollend tot een neurale buis vormt. Deze buis wordt uiteindelijk de wervelkolom en gaat verder met het genereren van de hoofd hersenen. Echter, op het punt waar de randen van de neurale plaat elkaar ontmoeten en de buis vormen, ontstaat een outpoaching, de zogenaamde neurale kruin. Met deze ontwikkeling begint ook het proces van het genereren van de darm hersenen als de van de kruin afgeleide cellen zich koloniseren tot het ontwikkelen van de darmen. Dus voordat de neurale buis langwerpig en opgerold is tot de hersenen en uiteindelijk de complete kop hersenen vormen, zijn de darm hersenen en het vullen van de viscerale regio zich al begonnen te vormen. Langs deze weg, zoals de neurale buis, ontwikkelt er een andere outpoaching van wat uiteindelijk de nervus vagus systeem wordt, en dit vormt uiteindelijk de cardiale plexus en de innervatie van het hart.
Een beetje meer over de darm hersenen (Gut Brain)
Terwijl sommige NLP’ers vertrouwd zijn met de hart hersenen wat o.a. te danken kan zijn aan de populariteit van het werk van de HeartMath Institute, zijn de meeste waarschijnlijk niet zo bekend met de darm hersenen.
Dr Michael Gershon is een van de leiders in het nieuwe opkomende gebied van Neurogastroenterology, en heeft een baanbrekend boek met de titel, ‘The Second Brain: Your Gut has a brain of it’s own’ gepubliceerd. Dr. Gershon’s boek wordt geprezen als “een grote sprong voorwaarts in de medische kennis” en het biedt “radicaal nieuwe inzichten over een breed scala van gastro-intestinale problemen.”
De darm hersenen bevatten meer dan 500 miljoen neuronen en heeft de equivalente omvang en complexiteit van de hersenen van een kat. Het stuurt en ontvangt zenuwsignalen in de hele borst en romp en innerveert organen zo divers als de alvleesklier, de longen, het middenrif en de lever. De darm hersenen zijn een enorme chemische en neuro-hormonaal magazijn en maken gebruik van elke klasse van neurotransmitters zoals die ook in de hersenen van het hoofd voorkomen. Belangrijke neurotransmitters in de ”GUT”- hersenen omvatten serotonine, dopamine, glutamaat, noradrenaline en stikstofoxide. 70 procent van het immuunsysteem zit in de darmen, en volgens Dr Gershon wordt meer dan 95 procent van de serotonine die gebruikt wordt in het lichaam en de hersenen, gemaakt in de darmen. Ziekten van de hoofd hersenen beïnvloeden eveneens de neuronen in de darm en hart hersenen. Patiënten met de ziekte van Alzheimer en Parkinson hebben vaak last van constipatie vanwege dezelfde schade aan hun darm hersenen.
De ‘So What’ Test: Het modelleren van de functies en competenties van onze meerdere hersenen
De wetenschap heeft aangetoond dat we drie functionerende hersenen hebben, interessant, maar wat dan nog? Nou ja, vanuit een puur medische wetenschappelijjk oogpunt, is het nuttige informatie die medische waarde heeft. Maar vanuit een gedragsmatig modellerings en NLP perspectief zijn de implicaties en toepassingen voor gedragsverandering baanbrekend en diepgaand.
Aangezien we meerdere hersenen en niet slechts een brein in ons hoofd hebben, was het ons duidelijk dat de besturing en verwerking van complexe emoties en gedrag waarschijnlijk niet alleen in het hoofd hersenen worden uitgevoerd. En dit is precies wat we hebben gevonden. Elk van de drie hersenen wordt geoptimaliseerd en betrokken bij de bemiddeling van specifieke kerntaken met specifieke kerncompetenties.
Grant en Marvin bestudeerden ruim 2000 wetenschappelijke research papers, artikelen en boeken met betrekking tot het hart en de darm hersenen en gebruikten deze bevindingen om hun gedragsmodellerings onderzoek te laten informeren (als u graag een volledige lijst van deze referenties, bezoek ons op www.mbraining.com ). Terwijl zij de verschillende gedragspatronen in relatie tot elk van de drie neurale netwerken modelleerden en onderzochten, was een van de eerste sets van onderscheidingen die ontstonden, wat we de Primaire-functies hebben gnoemd.
De 9 Primaire Functies
Het is een belangrijke leidraad voor het werken met je meerdere hersens om te begrijpen dat elk van de hersenen zijn eigen primaire functie heeft. Elk brein heeft een fundamenteel andere vorm van intelligentie; zij maken gebruik van verschillende talen, hebben verschillende doelen en opereren volgens verschillende criteria. Met andere woorden, je hoofd, hart en gut hebben verschillende manieren van verwerking van de wereld, hoe ze communiceren, de exploitatie en het aanpakken van hun eigen zorgen en specifieke domeinen van expertise.
Wat we vonden van al ons modellerings onderzoek is een overweldigend consistent patroon wat laat zien hoe deze verschillende hersenen duidelijk verschillende hoofdfuncties en onderliggende kerncompetenties hebben. Achteraf gezien zijn ze duidelijk en intuïtief. Je zou ze zelf kunnen valideren vanuit je eigen persoonlijke ervaring. Dus wat zijn ze?
HEART BRAIN (Hart) PRIME FUNCTIE
- Emoting
- Relationele invloed
- Waarden
GUT BRAIN (Darmen) PRIME FUNCTIE
- Mobilisatie
- Zelfbehoud
- Core identiteit
HEAD BRAIN (Hoofd) PRIME FUNCTIE
- Cognitieve perceptie
- Denken
- Het geven van betekenis
[Let op; wij zeggen niet dat deze functies zijn beperkt tot de specifieke hersengebieden. Uiteraard, de hoofd hersenen met zijn ongeveer 100.000.000.000 neuronen is veel complexer dan het hart of darmen hersenen en is betrokken bij alle functies op een bepaald niveau. Echter, het bewijs van onze gedragsmodellerings werk geeft aan dat elk neuraal netwerk een sleutel of prime driver is voor de bovengenoemde functies.]
Mogelijk in toekomstige uitgaves van Inzicht, zullen we meer in detail de betekenis van deze Prime Functies exploreren en hoe met hen te werken door een suite van tools die Grant & Marvin ‘multiple brain integration technique’, of Mbit heb genoemd.
Multiple Braining NLP
Als we leren te werken met onze drie hersenen in plaats van een, draagt dat aanzienlijk bij aan hoe je NLP ‘doet”. Het voegt ook aanzienlijk toe aan wat er mogelijk is met NLP. Het proces van communicatie met, het uitlijnen, en het benutten van de intelligenties van je drie hersenen is wat Grant en Marvin ‘mBraining’ hebben genoemd, wat staat voor ‘multiple Braining’. Trouw aan het NLP onderscheid van denominalisatie, hebben we waar nodig het werkwoord ‘Braining’ gebruikt om aan te geven dat het een proces is.
Zelfs op het eerste gezicht, blijkt snel duidelijk wat de impact van deze bevindingen voor NLP zijn. Hier volgt een korte opsomming van slechts enkele van de directe toepassingen om de bestaande NLP-technieken:
WERKEN MET ‘DELEN’ – van welk neuraal netwerk maakt het deel uit?
SECUNDARY GAIN – welke Prime functie moet worden vervuld?
GEBRUIK VAN OLFACTORISCHE EN GUSTATOIRE SENSORISCHE KANALEN – deze twee modaliteiten welke sinds lange tijd verwaarloosd werden door NLP zijn belangrijke drivers voor respectievelijk de neurale netwerken van het hart en de darmen. De opname van deze twee sensorische kanalen opent geheel nieuwe klassen van NLP technieken met behulp van geuren en smaken.
KALLIBRATIE – de verschillende neurale netwerken uiten zich door middel van specifieke toegang en verwerkings signalen. Naast het kalibreren van geur en smaak predikaten, zijn er ook metaforen, fysieke en taal patronen die aangeven welke neurale netwerk spelen en hoe het functioneert.
SEQUENTIE – net zoals we in NLP op soortgelijke wijze werken met strategieën / TOTE’s, zo werken de drie hersenen samen in een neurale syntax die een doel kunnen bekrachtigen of ontkrachten met betrekking tot een resultaat.
HULPBRONNEN – elk neuraal netwerk kan functioneren in een sympathische modus, een parasympathische modus, of een evenwichtige staat van autonome ‘coherentie’. Bepaalde hulpbronnen zijn toegankelijk of ontoegankelijk, afhankelijk van de autonome status van de desbetreffende neuraal netwerk.
WAARDEN – begrijpen hoe de hart hersenen emotionele saillantie creeren om de darm en de hoofd hersenen te beïnvloeden is essentieel voor precisie bij het werken met waarden.
ECOLOGIE – elk neuraal netwerk heeft zijn eigen criteria voor ecologie. Extra ecologische problemen ontstaan als er een gebrek aan afstemming is tussen de drie hersenen, of als ze functioneren in een problematische reeks (neurale syntaxis).
WERKEN MET IDENTITEIT – identiteit kwesties zijn in het domein van de darm hersenen een van de hoofdfuncties. De darm hersenen dienen gefaciliteerd te worden om effectief aan processen op identiteitsniveau te werken. Als neuraal netwerk, kan de darm worden gestimuleerd om nieuwe neurale patronen te genereren voor transformatieve identiteit ‘upgrades’.
FUTURE PACING – een veel grotere precisie en generativiteit is mogelijk met future pacing dan alleen het doen van geassocieerd of gedissocieerd visualiseren met verankerde ‘states’ of strategieën. De hart hersenen dienen te worden geintegreerd tijdens de future pace voor waarden gebaseerde saillantie en de darm hersenen moeten gefaciliteerd worden om ervoor te zorgen dat de veranderingen zijn geïntegreerd in een identiteit die gemotiveerd actie onderneemt.
INTEGRATIE – het faciliteren van alle drie de neurale netwerken is nodig voor diepe epistemologische en ontologische integratie.
DE BENEN VAN NLP – Veel van de fundamentele modellen van NLP krijgen nieuwe niveaus van effectiviteit als de hart en darm hersenen worden geintegreerd en hoe alle drie de hersenen nodig zijn om te communiceren en te integreren.
Houd er rekening mee dat deze lijst slechts een klein voorbeeld is van hoe mBIT en mBraining de manier waarop we NLP benaderen kan verdiepen. Er zijn nog veel meer onderscheidingen, waarvan de 6 Prime functies slechts het beginpunt is. En zoals we al hebben gezegd, we zijn enthousiast om dit onderscheid en nieuwe modellen met u delen in de toekomst. Via artikelen, ons boek en onze mBIT trainingen.
Een spannende tijd voor NLP
Vanuit mBraining en Mbit bekeken, bewijst de moderne neurowetenschappen wat oude wijsheid tradities al meer dan twee en een half duizend jaar zeggen. De intuïtieve gebruikmaking van alle drie de neurale netwerken is belichaamd in praktisch alle wijsheidsleren variërend van het Enneagram die expliciet het hoofd, hart en darmen / instinctieve / beweeg centra identificeert, tot aan de Chinese Taoïstische filosofie die onderhoudt dat er drie energiecentra zijn, bekend als de Drie Tan Tiens; de bovenste, middelste en onderste Tan Tiens die zich respectievelijk in het hoofd, hart en onderbuik bevinden.
Deze ‘nieuwe’ bevindingen in de neurowetenschappen, die oude inzichten in de verschillende wijsheidstradities zijn, brengen spannende nieuwe mogelijkheden voor NLP.
Weet je nog toen je voor het eerst NLP leerde? De opwinding dat je nieuwe van patronen in de menselijke communicatie en menselijk gedrag aan het ontdekken was. Patronen die er altijd al waren geweest, maar die je nooit echt opgevallen waren of echt had ‘gezien’? Zoals toen je voor de eerste keer de wereld bekeek, toer er gevoelens van verbazing en verrukking waren toen je de mogelijkheid ervaarde om patronen te calibreren en te gebruiken, patronen die voorheen verborgen voor je bleven.
Dit is de opwinding van mBIT. Toen doorgewinterde NLP trainers mBIT en mBraining leerden, kregen we herhaaldelijk opmerkingen als “het is alsof we helemaal opnieuw NLP leren!” De wereld van menselijk processen wordt opnieuw ‘gekraakt’. Nieuwe mogelijkheden openen zich . Nieuwe patronen ontstaan. Nieuwe generatieve keuzes komen beschikbaar. Er is opnieuw het oorspronkelijke gevoel van spanning en avontuur.
Is het niet prachtig, nu, ruim 40 jaar sinds de start van NLP, dat er nieuwe en opwindende richtingen ontstaan voor NLP? Met een voortdurende focus op generatieve verandering, een passie voor nieuwsgierigheid en creativiteit en een verlangen om een positief verschil voor onze wereld te maken. Hiermee kunnen we voortbouwen op het succes van de fundamentele methodologie van gedragsmodellering door NLP te evolueren in nieuwe richtingen met innovatieve toepassingen.
Voor meer informatie omtrent mBIT Coaching, de mBIT Coach Certificatie Training of de mBIT Trainers Training in Nederland bezoek dan www.theperformancesolution.nl of bel Wilbert Molenaar op +31 76 887 6607
Voor meer informatie omtrent mBraining visit www.mbraining.com
Wilbert Molenaar is een Master NLP Trainer, Master mBIT Trainer, NLP & Coach Supervisor and Coach Trainer. Ruim 20 jaar ervaring in het vak, 3900 coach uren, ruim 7000 deelenemers getraind op 3 verschillende continenten. Wilbert werkt nu voornamelijk met leidinggevenden, trainers en coaches.
In Nederland verzorgd hij tevens de Masters Degree in Applied Coaching in samenwerking met de Universiteit van Derby Corporate UK.